Toplumları birbirinden farklı kılan şey nedir? Neden bazı toplumlar bilim, ekonomi ve sanat gibi alanlarında başarılı olurken diğerleri sıkıntı yaşar?
Bu sorunun çok çeşitli cevapları olmakla birlikte, Zeki Kesim Teorisi (Smart Fraction Theory) bu durumun toplumların zekâ seviyeleriyle (IQ) ilgili olduğunu savunuyor.
Bu teori ilk olarak La Griffe du Lion ismini kullanan anonim bir yazar tarafından 2002 yılında yayımlanan “The Smart Fraction Theory of IQ and the Wealth of Nations” adlı makalede ortaya atıldı.
Teorinin temel varsayımı; ulusal zenginliğin, IQ’su asgari değere eşit veya bu değerden yüksek olan iş gücünün topluma oranı tarafından belirlendiğidir.
Teoriye göre toplumun IQ ortalaması ne kadar yüksekse ülke o kadar zengin olacaktır.
Bu teori temel olarak bir ülkenin zenginliğinin o ülkeyi oluşturan bireylerin zekâ seviyeleriyle doğru orantılı olduğunu söylemektedir.
Başka bir deyişle, bu teoriye göre bir toplumun zekâ seviyesi o toplumun zenginliğini etkilemektedir.
IQ seviyesi yüksek toplumlarda çoğunlukla olumlu gelişmeler görülür.
Yani bir toplumun IQ seviyesi ne kadar yüksekse o toplum bilim, sanat, teknoloji, ekonomi ve benzeri alanlarda ilerleyecektir.
Özetle, zeki kesimin fazla olduğu ülkelerde daha fazla bilim insanı, mühendis ve doktor gibi yüksek zekâ seviyesi gerektiren meslek dallarından insanlar yetişeceği için ülkenin kalkınmasının yetişen nitelikli iş gücü ile doğru orantılı olacağı savunuluyor.
Benzer bir şekilde IQ seviyesi düşük olan toplumlarda çoğunlukla olumsuz olayların görüldüğü gözlemlenmektedir.
Teoriye göre, zeki kesimin azınlıkta olması bir ülke için oldukça tehlikeli bir durumdur. Toplumsal IQ’nun artmadığı hatta gerilediği bir senaryoda, zeki kesime girmeyen grubun fazla olması durumu, toplumun gerileyerek daha ilkel bir hâl almasına bile sebep olabilir.
Evet, teoriyi öğrendik. Şimdi ülkelere göre IQ seviyelerine bir göz atalım.
World Population Review tarafından hazırlanan çalışmada, en yüksek IQ ortalamasına sahip ülkeler sırasıyla şu şekilde:
- Japonya (106,48)
- Tayvan (106,47)
- Singapur (105,89)
- Hong Kong (105,37)
- Çin (104,1)
- Güney Kore (102,35)
- Belarus (101,6)
- Finlandiya (101,2)
- Lihtenştayn (101,07)
- Almanya (100,74)
En düşük IQ seviyesine sahip ülkelerse sırasıyla şu şekilde:
- Nepal (42,99)
- Sierra Leone (45,07)
- Liberya (45,07)
- Guatemala (47,72)
- Cape Verde (52,5)
- Gambia (52,68)
- Nikaragua (52,69)
- Gine (53,48)
- Gana (58,16)
- Fildişi Sahili (58,16)
Türkiye’nin IQ ortalamasıysa 86,8! Bu sıralamada 77. sırada yer alıyor.
Şimdi de ülkelere göre kişi başına düşen millî gelir verilerine bir bakalım.
Yine World Population Review’a göre, kişi başına düşen millî geliri dolar bazında en yüksek olan ülkeler sırasıyla şu şekilde:
- Monako ($240.535,04)
- Lihtenştayn ($197.267,66)
- Lüksemburg ($125.897,20)
- Bermuda ($117.568,24)
- Norveç ($106.622,83)
- İrlanda ($105.993,27)
- İsviçre ($93.636,42)
- Kanarya Adaları ($91.420,00)
- Katar ($87.974,17)
- Singapur ($78.114,62)
Kişi başına düşen millî geliri dolar bazında en düşük olan ülkelerse şu şekilde,
- Burundi ($312,87)
- Yemen ($326,65)
- Afganistan ($344,65)
- Sierra Leone ($404,54)
- Güney Sudan ($422,98)
- Orta Afrika Cumhuriyeti ($429,40)
- Madagaskar ($505,04)
- Mozambik ($558,30)
- Nijer ($588,17)
- Kuzey Kore ($590,45)
Türkiye’deyse kişi başına düşen millî gelir $13.383,92! Bu sıralamada 89. sırada.
Özetlemek gerekirse; toplumdaki zeki kesimin yoğunluğunun, ülkenin refahı konusunda temel belirleyici olduğunu savunan Zeki Kesim Teorisi (Smart Fraction Theory) bazı açılardan haklı olabilir.
Ülkedeki nitelikli iş gücünün, toplumun diğer kesimine oranla daha fazla olmasının mutlaka gelişime faydası olacaktır fakat bir ülkenin ekonomik refah düzeyini etkileyen birçok faktör olduğunu da unutmamak gerekir.
Bir ülkenin politik durumu, coğrafi etmenler, sosyal normlar ve değerler gibi birçok durum da ekonomik ve toplumsal gelişim üzerinde etkili olacağından dolayı, ekonomik refah düzeyini yalnızca IQ seviyesine göre değerlendirmek çok da doğru olmayacaktır.
Siz ne düşünüyorsunuz? Sizce bir ülkenin ekonomik refah ve gelişmişliği toplumun ortalama IQ’su ile ne kadar ilgili?
