Modern insanlık olarak neredeyse alarmlara bağımlı yaşıyoruz. Fakat eskiden erken kalmak şimdiki kadar kolay değildi. Peki modern alarm icat edilmeden önce insanlar nasıl uyanıyordu?
“Günlük hayatımızda en çok kullandığımız ve canımızı en çok sıkan şey nedir?” diye düşündüğümüzde aklımıza gelebilecek şeylerin ilk başında büyük ihtimalle alarmlar yer alır. Bu alarmlar çoğu zaman günümüzü kurtardığı gibi bazen de uykumuzu mahveder. Peki hayatımızın her alanında kendini çokça hissettiren bu alarmların olmadığı dönemde insanlar görevlerini yerin getirebilmek için istedikleri saatte nasıl uyanabiliyorlardı?
Bu soruya cevap aramadan önce ilk “ilkel zaman ölçer”, yani saatin nasıl bulunduğuna değinmemiz gerekiyor. Eski Yunanlar ve Mısırlılar, Güneş’in hareketlerine göre gölgenin hareket etmesiyle çalışan güneş saatlerini ve dikilitaşları geliştirdiler. 1500’lü yıllara gelindiğindeyse insanlık kum saatlerini ve su saatlerini üretti. Günümüzdeyse genellikle akıllı telefonlarımızdan kullandığımız alarmlara bağımlı yaşıyoruz.
Hiçbir icat yoksa ve vaktinde uyanmaları gerekiyorsa bol bol su içip yatıyorlardı.
Saatin icadından önce çivili mumdan faydalanıyorlardı.
Peki ilk çalar saat nasıl ortaya çıktı?
Ardından fikirleri günümüzde bile tartışılan filozof Platon, kendi alarm saatini icat etmiştir. Bu alarm, su saatidir ve çıkardığı sesle insanları uyandıran ilk başarılı çalar saattir.
Platon’un ürettiği alarm saati Yunan mühendislik ekolu Ctesibius daha verimli hale getirmiştir. Ctesibius, bunu alarma kadran ve işaretçi ekleyerek alarmı planlanabilir hale getirerek yapmıştır. İnsanlar Ctesibius sayesinde tarihte bilinen ilk kez ne zaman uyanacaklarını kontrol edebiliyorlardı.
Tarihin ilerleyen zamanlarında Antik Yunanlar, ilk mekanik saati icat etmişlerdir. Bu icat zamanla dünyada bulunan her medeniyete yayılmıştır.
Sanayi devriminden sonra insanlar nasıl uyanıyordu?
24 Ekim 1876’ya gelindiğindeyse Amerikalı saatçi Seth E Thomas; modern sayılabilecek, herhangi bir zamanda kurulabilen mekanik bir kurmalı çalar saatin patentini almıştır. Bu saat teknoloji öncesi çalar saatlerin öncüsü olmuştur. Günümüze gelindiğindeyse alarm sistemi, akıllı telefonlarımız aracılığıyla ceplerimize girebilecek kadar küçülmüş ve pratikleşmiştir.
