Sonbahar geldi, o beklenen yağmurlar yavaş yavaş geliyor. Ancak bu romantik hava, direksiyon başına geçtiğinizde yerini strese bırakabilir. Islak zemin, kuru zemine göre fren mesafesini iki katına çıkarır ve sürücülerin en korktuğu an olan suda kızaklama (aquaplaning) tehlikesini doğurur. Peki yağmurlu havada otomobil kullanırken sizi güvende tutacak bilgilere hâkim misiniz?
Çoğu sürücü lastiklerinin durumunu veya sileceklerinin ne kadar kritik olduğunu göz ardı ediyor. Bu içeriğimizde hem sürüş eğitmenlerinin hem de Emniyet Genel Müdürlüğü’nün (EGM) verilerinin altını çizdiği, o en sık yapılan kritik hataları masaya yatırıyoruz. Kemerleri bağlayın, çünkü bu hatalar size pahalıya patlayabilir.
Yağmurlu havada asla yapmamanız gereken hatalar
Hız sabitleyiciyi (Cruise Control) açık bırakmak
Hız sabitleyici, kuru havada harika bir konfor donanımıdır. Ancak yağmur başladığı an, o düğme sizin düşmanınız olabilir. Sistem, tekerleklerin çekiş kaybettiğini anlamakta gecikir. Aracınız, olası bir suda kızaklama anında çekişi yeniden kazanmak için aniden hızlanmaya veya yavaşlamaya çalışabilir. Bu da kontrolü tamamen kaybetmenize yol açar.
Kural basit: Zemin ıslaksa, cruise control kapalı kalacak. Kontrolün tamamı sizde, yani ayağınızda olmalı. Aracın yola nasıl tepki verdiğini anlık olarak hissetmeniz gerekir.
Lastiklere “güvenmek”
Otomobilin yolla tek teması o avuç içi kadar lastik yüzeyidir. Eğer o lastiğin diş derinliği yasal sınırın altındaysa veya hava basıncı yanlışsa lastik suyu tahliye edemez. Tahliye edilemeyen su, lastikle yol arasına girer ve aracınız bir anda “su kızağı” hâline gelir. İşte buna aquaplaning diyoruz.
Yağmurlar başlamadan önce lastik basıncınızı (genellikle kapı içinde yazar) ve diş derinliğini mutlaka kontrol edin. Unutmayın, iyi bir lastik hayat kurtarır; bitik bir lastik ise o hayatı tehlikeye atar.
Takip mesafesini korumamak
Kuru zeminde “2 saniye kuralı” vardır. Yağmurlu havada bunu unutun. Islak zeminde fren mesafesi en az iki katına çıkar. Önünüzdeki aracın yaptığı ani bir frene tepki verme süreniz ve aracın durma mesafesi, kuru zemindeki gibi olmayacaktır.
Uzmanlar, ıslak zeminde takip mesafesinin en az 4-5 saniyeye çıkarılmasını öneriyor. Önünüzdeki araç bir tabelayı geçtiğinde saymaya başlayın, siz o tabelaya 4 saniyeden önce geliyorsanız çok yakınsınız demektir. Mesafe candır.
Su birikintilerine hızlı girmek
Yolda büyük bir su birikintisi gördünüz. “Şöyle bir şov yapayım, suları yararak geçeyim” demek, yapacağınız en büyük hata olur. O birikintinin derinliğini bilmiyorsunuz. Belki gizli bir çukur, belki de açık rögar kapağı vardır.
Daha da kötüsü, o birikinti aquaplaning için bir davetiyedir. Su birikintisine yüksek hızla girmek, direksiyonun bir anda boşa dönmesine ve aracın kontrolsüzce kaymasına neden olabilir. Gördüğünüz an yavaşlayın, mümkünse kenarından geçin.
Silecekleri ve farları ihmal etmek
Yağmurlu havada iki kritik kural vardır: Görmek ve görünmek. Eğer silecekleriniz eskimişse camda iz bırakıyorsa veya ses yapıyorsa görüşünüzü netleştirmek yerine daha da bulandırır. Bu, özellikle gece sürüşlerinde karşıdan gelen far ışıklarıyla birleşince tam bir körlüğe neden olur.
Aynı şekilde, sadece gündüz farlarına güvenmeyin. Yağmur başladığı an kısa farlarınızı açın. Bu sadece sizin önünüzü görmeniz için değil, arkadan ve karşıdan gelen araçların sizi fark etmesi için büyük önem taşır. Görünür olmak, güvende olmaktır.
Ani ve sert sürüşten kaçınmamak
Islak zemin affetmez. Kuru zeminde yaptığınız ani direksiyon manevraları veya sert frenler, ıslak zeminde aracın tutuşunu anında kaybetmesine neden olur. ESP gibi sistemler sizi bir yere kadar kurtarır ancak fizik kanunlarını yenemez.
Yağmurda her şey “tereyağından kıl çeker gibi” olmalı. Frenlemeler yumuşak ve kademeli, direksiyon hareketleri nazik ve virajlara giriş hızı normalden çok daha düşük olmalı.
Suda kızaklama durumunda ani fren yapmak
Ve geldik en kritik ana. Hata yaptınız, su birikintisine girdiniz ve direksiyonun boşa döndüğünü hissettiniz. Araç kayıyor. İçgüdüsel olarak yapacağınız ilk şey nedir? Frene asılmak. Bunu sakın yapmayın!
Suda kızaklama anında frene basmak, kilitlenen tekerleklerin su üzerinde daha fazla kaymasına neden olur. Doğru hareket: Ayağınızı gazdan çekin, manuelse debriyaja basın ve direksiyonu gitmek istediğiniz yöne doğru yumuşakça çevirin. Tekerlekler tekrar yola tutunduğunda kontrolü geri kazanacaksınız.
Otomobil kullanmak ciddiyet ister, yağmurlu havada kullanmak ise iki kat ciddiyet ister. Bu hatalardan kaçınarak hem kendi canınızı hem de trafikteki diğer insanların canını korumuş olursunuz.
Peki sizin yağmurlu havada sürüş yaparken en çok zorlandığınız an hangisi? Kendi tecrübelerinizi ve “bunu da ekleyin” dediğiniz hataları yorumlarda bizimle paylaşın!
