ABD Ulaştırma Bakanlığı, sürücüsüz araç teknolojilerinin gelişimini hızlandırmak amacıyla güvenlik düzenlemelerinde değişiklik planlıyor. Yeni kuralların, insan sürücülere göre hazırlanmış mevcut mevzuatın bazı kısımlarını geçersiz kılması bekleniyor.
ABD’de federal hükümet, otonom araç teknolojilerinin önünü açmak amacıyla bazı yerleşik trafik güvenliği kurallarında değişikliğe gitmeye hazırlanıyor. Trump yönetimi, özellikle son dönemde yükselişe geçen sürücüsüz taşıt sektörüne destek olmak için adımlar atıyor. Bu değişikliklerin, yenilikçi araç üreticilerinin yaşadığı yasal engelleri azaltması hedefleniyor.
Ulaştırma Bakanı Sean P. Duffy’nin açıklamasına göre, Ulusal Otoyol Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA), 2026 yılına kadar üç yeni düzenleme yayımlayacak. Bu düzenlemelerin amacı, uzun yıllardır yürürlükte olan “Federal Motorlu Araç Güvenlik Standartları”nı modernize ederek otonom sistemlere uyumlu hale getirmek.
Bakan Duffy, yaptığı basın açıklamasında “Amerika, ulaşım teknolojilerinde öncülüğünü sürdürmeli. Mevcut düzenlemeler artık bugünün gerçeklerini yansıtmıyor. Bu nedenle hem güvenliği koruyan hem de inovasyonu teşvik eden bir çerçeve oluşturmak zorundayız, ifadelerini kullandı.
İnsanlara göre yazılmış kurallar, otonom araçları zorluyor
NHTSA Başhukuk Müşaviri Peter Simshauser da mevcut güvenlik standartlarının büyük ölçüde insan sürücüler düşünülerek oluşturulduğuna dikkat çekti. Simshauser, bu nedenle bazı kuralların sürücüsüz araçlar için gereksiz veya uygulanamaz hale geldiğini belirtti. Yeni düzenlemelerle birlikte, şirketlerin bu teknolojilere yatırım yapmasını kolaylaştıracak ve aynı zamanda güvenliği koruyacak bir denge kurulması amaçlanıyor.
Otonom araç geliştiren birçok şirket, mevcut yasal çerçevenin teknolojiyle uyumsuz olduğundan şikayet ediyor. Örneğin, Pennsylvania merkezli Aurora Innovation adlı bir firma, kamyonlarında insan sürücü bulunmadığı için yerine getirilmesi mümkün olmayan bir kural nedeniyle dava açmak zorunda kalmıştı. Bu düzenleme, araç yol kenarında durduğunda sürücünün dışarı çıkıp reflektörlü uyarı cihazları yerleştirmesini zorunlu kılıyordu. Oysa söz konusu araçta böyle bir sürücü yoktu.
İnsan gözetimi zorunluluğu da tartışılıyor
Mevcut birçok düzenleme, otonom sistemler kullanılsa dahi araç içinde bir insanın gözetim sağlaması gerektiği varsayımıyla yazılmış durumda. Ancak sektörde yaşanan gelişmeler, bu anlayışın da gözden geçirilmesi gerektiğini gösteriyor. Belirli koşullarda tamamen sürücüsüz hareket edebilen araçlar artık yavaş yavaş yollarda boy göstermeye başladı. Her ne kadar bu araçların bazı parçaları, örneğin silecekler, halen klasik konumlarını korusa da, mevzuatın teknolojinin gerisinde kaldığı görüşü yaygın.
Trump yönetimi, bu tür yasal değişikliklerin ABD’yi küresel rekabette öne çıkaracağını savunuyor. Ancak eleştirmenlere göre yapılanlar, özellikle büyük teknoloji ve otomotiv şirketlerine yönelik sembolik jestler olmaktan öteye gitmiyor. Yine de, resmi açıklamalara göre amaç, inovasyonu destekleyerek ulaşım alanında Amerika’nın liderliğini sürdürmesi.
