Geçtiğimiz gün Güney Kore’den gelen bir haber, dünya genelinde infial yarattı. Güney Kore, tarihindeki ilk ‘beyin yiyen amip’ kaynaklı ölümü duyurdu. Fakat haber, bazı ‘click bait’ tüm dünyada bir ilk olarak algılandı ve pek çok kişiyi korkuya sürükledi.
Peki, işin aslı neydi? Beyin yiyen amip vakaları nasıl oluşuyor? Bu soruların cevabı, haberlerin sosyal medyada yayılmasıyla birlikte Virolog Semih Tareen tarafından verildi.
Güney Kore’den gelen haberler ne diyor?
- Naegleria fowleri’nin yaşam döngüsündeki üç aşama – kist, trofozoit ve kamçılı form.
Korea Times tarafından aktarılan bilgilere göre beyin yiyen amip vakası, Güney Kore için bir ilk idi. Enfeksiyon nedeniyle hayatını kaybeden kişi, 50 yaşındaki bir erkek idi. Kişi, semptomları göstermeye başladıktan 10 gün sonra; 21 Aralık tarihinde hayatını kaybetmişti.
Enfeksiyon, ‘Naegleria fowleri’ adlı amip türünden kaynaklanmıştı. Bu amip türünden kaynaklanan beyin enfeksiyonu, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre her yıl 1000 ile 2000 vakanın görülmesine yol açıyor. Enfeksiyon, son derece ölümcül olarak biliniyor.
Peki, ‘beyin yiyen amip’ ölüme nasıl yol açıyor?
Beyin yiyen amip vakalarının kurtulma oranı oldukça düşük:
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) tarafından paylaşılan verilere göre yalnızca ABD’de, 1962 ve 2021 yılları arasında 154 vaka tespit edildi. Bu vakaların yalnızca 4’ü hayatta kalabildi.
Peki beyin yiyen amip insana nasıl bulaşıyor? Nasıl korunulur?
Naegleria fowleri, dünyanın her yerinde göletlerde, göllerde ve nehirlerde sıklıkla bulunan, suyu seven bir amip. Musluk suyuna bağlı borularda da saklanabiliyor.
Dolayısıyla güvenli olmayan su ile burun yıkamak enfeksiyona neden olabiliyor. Amip, özellikle suyun burundan çekilmesi durumunda beyne çıkabiliyor. Dolayısıyla suyu burna çekmeden önce şunları yapmak son derece önemli:
- 1 dakika kaynamış ve soğutulmuş su kullanın.
- Damıtılmış veya steril su kullanın.
- Su filtrelemek için ‘NSF 53’ ya da ‘NSF 58’ sertifikalarına sahip filtreler kullanın.
Enfeksiyon belirtileri neler?
- Evre 1:
- Kafanın ön kısmında şiddetli baş ağrısı
- Ateş
- Bulantı
- Kusma
- Evre 2:
- Boyun tutulması
- Nöbetler
- Bozulmuş zihinsel durum
- Halüsinasyonlar
- Koma
Bilgilerin tamamı, CDC’den alındı.
